Banja Luka je politički, administrativni i kulturni centar entiteta Republike Srpske, ujedno i njen najveći grad. Predstavlja drugi grad po veličini u Bosni i Hercegovini, koji nastanjuje približno 200 000 stanovnika.

Banja Luka se od Sarajeva nalazi na udaljenosti od 240 km, od Zagreba 200 km, a od Beograda 320 km. Sa ovim i ostalim gradovima u regionu povezana je drumskim saobraćajnicama, željeznicom, a od 1998. godine i vazdušnim putem.

TURISTIČKA PONUDA BANJA LUKE

KULTURNO-ISTORIJSKI SPOMENICI OD POSEBNOG ZNAČAJA

Banja Luka je tokom svoje istorije bila pod uticajem različitih kultura o čemu svjedoče brojni kulturno – istorijski spomenici koji čine ovaj grad jedinstvenim.

• Gradska tvrđava “Kastel”

Pozicionirana na ušću Vrbasa i Crkvene, jedan je od najstarijih spomenika u Bosni i Hercegovini čiji ostaci datiraju još iz neolitskog perioda.  Tokom svoje duge istorije predstavljala je vojničko utvrđenje i okosnicu gradskog razvoja, dok je danas centar održavanja raznih kulturnih manifestacija a ujedno i omiljeno šetalište stanovnika Banja Luke.

• Saborni hram “Hrista Spasitelja” 

Podignut je na temeljima crkve Svete Trojice koja je bila izgrađena u centru Banja Luke, između dva svjetska rata. Po ugledu na prethodni arhitektonski izgled, njegova obnova započela je 1993. , a završena je 2009. godine i  najviši je vjerski objekat u Banja Luci. Hram je obnovljen pod imenom Saborni hram Hrista Spasitelja, jer je u međuvremenu ( u periodu od 1963. do 1969.)  izgrađen hram koji je dobio ime Svete trojice, kao uspomenu na porušenu crkvu.

• Manastir Gomionica 

Ovaj manastir podignut je 1882. godine i u okviru njega postojala je škola koju je, između ostalih pohađao i poznati pisac Petar Kočić. U riznici ovog manastira nalaze se zbirke ikona iz XVI – XIX vijeka, starih rukopisnih i štampanih knjiga iz XIV – XVIII vijeka kao i pozlaćeni gomionički srebrni krst iz 1640. godine, koji se danas nalazi u kolekciji Londonskog univerziteta.

• Opatija “Marija Zvijezda”

Ova župna crkva, smještena uz obalu Vrbasa, je po mnogo čemu jedinstven sakralni objekat.  U njemu žive monasi iz reda Trapista, poznati po proizvodnji istoimenog sira, koji se može kupiti u okviru samog samostanskog kompleksa.

• Džamija Ferhadija

Vakuf člana čuvene porodice Sokolovića - Ferhad paše, podignuta je u vrijeme kada je, na vrhuncu svoje moći Osmansko carstvo vladalo Bosnom. Jedna je od centralnih gradskih građevina, sagrađena od strane učenika Mimara Sinana i smatra se najuspješnijim ostvarenjem islamske arhitekture u Bosni i Hercegovini. Njena rekonstrukcija otpočela je 2005.  a  završena je u julu 2015. godine.

• Gradska palata i Banski dvor u Banja Luci

Nakon formiranja Vrbaske banovine 1929. godine, za vrijeme prvog bana, Svetislava Tise Milosavljevića, donijeta je odluka o izgradnji Banske palate i Banskog dvora. Izgradnja oba objekta otpočela je u martu 1931., a okončana u novembru 1932. godine. U okviru oba zdanja odigravale su se ceremonije koje su predviđale mnogobrojne sadržaje.  Danas je Banska palata u funkciji sjedišta Administrativne službe grada Banja Luka i njenog Gradonačelnika, dok je Banski dvor sjedište predsjednika Republike Srpske, rektorata i Radio-televizije Republike Srpske.

• Banj brdo

Banjalučko izletište sa kojeg pada pogled na skoro cijeli grad, poznato je i pod nazivom Šehitluci. Na vrhu ovog brda istaknut je  Spomenik palim Krajišnicima u Narodnooslobodilačkoj borbi u periodu od 1941. do 1945. godine.  Spomenik je mauzolejskog tipa i rad je jednog od najvećih jugoslovenskih kipara – Antuna Augustinčića. Banj brdo pozicionirano je iznad banjolučke kotline, dok je  njegov vrh je udaljen pet kilometara od centra grada.

PRIRODNE ZNAMENITOSTI

• Rijeka Vrbas

Rijeka zbog koje Banja Luku nazivaju “Ljepoticom sa Vrbasa” predstavlja posebno važan prirodni resurs ovog grada, njegov glavni vodotok, a ujedno je i jedna od najljepših rijeka u Bosni i Hercegovini.  Kanjon Vrbasa je stanište reliktnim i endemičnim biljnim i životinjskim vrstama koje same po sebi predstavljaju posebnu turističku atrakciju. Ova rijeka pruža posebne uslove za razne sportove na vodi, shodno čemu se na njoj održavaju razna sportska takmičenja, prije svega državna i evropska takmičenja u kajak-kanu sportu na divljim vodama.

Banjaluka je poznata i pod nazivom “Grad Zelenila” shodno velikom broju zelenih površina koje se prostiru na njenoj teritoriji. Mnogi putopisci opisivali su je kao “rajsku dolinu” koja obiluje vodom, raznim vrstama voća i drveća, a naročito kestenom. Takođe, u Banja Luci se nalaze tri banje – Srpske toplice, Slatina i Laktaši koje datiraju još iz antičkog perioda.

KULTURNI ŽIVOT
Muzej Republike Srpske 

Radno vrijeme: radnim danima 8-20h,  subotom i nedjeljom od 10-14h. Cijena ulaznice - 1 KM po osobi.

Muzej savremene umjetnosti Republike Srpske

Radno vrijeme: svakim danom od 10-22h, ulaz besplatan.

Narodno pozorište Republike Srpske

Ulica Kralja Petra I Karađorđevića br. 78

Gradsko pozorište „Jazavac“ 

Ulica Carice Milice br. 9

LTG galerija

Radno vrijeme: radnim danima 13-20h,  subotom od 10-15h.
Kralja Petra I Karađorđevića br. 109

Dječije pozorište RS

Izložbeni paviljon je otvoren svakim danom 10-20h.
Ulica Đure Daničića br. 1 
 

NOĆNI ŽIVOT
Banja Luku karakteriše bogat noćni život i poznata je po mnogobrojnim noćnim klubovima, kao i održavanju velikog broja manifestacija tokom godine.

Najpoznatiji noćni klubovi: “Mystique”, “Kantri klub”, “Jazzbanjaluka Bar”, “Inbox Culture Club”, “Cabaret club”, “Tamaris”, “Kruna”, “Opium”, “Underground” ;

Najpoznatiji restorani: Restorani: “Sirano”, “Ambasador”, “Lanako”, “Bomi”, “Vrbas”, “Kaldera”, “Lovački bar”,“Stari mlin”, “Kazamat”, “Alas”, “Stara Ada”, “Royal Plaza”;

MANIFESTACIJE U BANJA LUCI

• Kulturne manifestacije

“Kočićevi susreti”, “Svetosavska akademija”, “Đurđevdanski festival”, “Festival gradske i narodne muzike”, “Teatarfest”, sajam knjiga, “Demo-fest”, “Kratkofil”, “Dani Vlade S. Miloševića”, Međunarodni festival folklora "Dukat fest", Neofest, Zaplet Međunarodni festival mladog glumca, Banjalučke ljetne igre“, „Ljeto na Vrbasu“;

• Sportske manifestacije

Prvenstvo Balkana u stonom tenisu za mlade, Svetosavski rukoketni turnir, Međunarodni kuglaški turnir, Međunarodni rukometni turnir za mlade, Auto trke na kružnim stazama, Međunarodni teniski turnir “ATP Challenger”, Međunarodni bokserski turnir “Radovan Bisić”;

SMJEŠTAJ
Hoteli: "Bosna", "Palas", "Ekvator Slavija", "Slateks", “Atina”, “Vidović”, “Jelena”, “Banja Luka”, “Fortuna”, “Talija”, “Grand”, “Cezar”

Moteli: “Dragana”, “Moskva”, “Mig”, “Signal”;

VAŽNI BROJEVI

Centar za obavještavanje 121
Policija 122
Vatrogasci 123
Hitna pomoć 124
Bolnica 216-725
Međunarodni komitet Crvenog krsta 212-024
Centralna apoteka 212-804
Narodno pozorište RS 317-949
Dječije pozorište RS 215-907
Autobuska stanica 315-355
Željeznicka stanica 301-229
Aerodrom - Mahovljani 830-235
Vodovod 212-316
Elektrokrajina 215-888

Taxi službe
Banjalučki Taxi 1544
Euro Taxi 1555
Maxi Taxi 1551
A Taxi 1500
Patrol Taxi 1533
Bel Taxi 1550
Mobil taxi 1566

Lokacija Autobuske Stanice u Banja Luci
 

U V vijeku prije nove ere, ilirsko pleme Ardijeji osnovalo je prvi veliki grad na Jadranu koji se danas prostire na teritoriji Skadarskog jezera i planine Rumije, na površini od  255 km2. Ulcinj je grad koji tokom svog postojanja predstavlja pravi primjer multietničkog i multikonfesionalnog sklada sa ljubaznim stanovništvom koje je uvijek spremno da ugosti turiste iz svih krajeva svijeta. Smješten je na južnom dijelu jadranskog primorja a njegovo područje karakteriše raznovrsno prirodno bogatstvo koje objedinjuje najduže pješčane plaže u Evropi, rijeku Bojanu, Šasko jezero i Maslinadu.

Ovaj grad predstavlja poželjnu turističku destinaciju u kojoj preovladava mediteranska klima, posebno karakteristična po tome što čini ovaj grad toplijim od mnogih primorskih gradova.  Naime, Ulcinj ima najviše sunčanih sati na području Jadrana – 2706 časova godišnje što omogućava trajanje sezone i preko šest mjeseci – od maja do oktobra. Srednja godišnja temperatura iznosi 16, 5 °C koju u velikoj mjeri regulišu bura, ugo i maestral. 

U svijetu je poznat kao banjsko i klimatsko liječilište bogato sumpornom mineralnom vodom, ljekovitim blatom, morskom soli i ljekovitim plažama poput Velike plaže koja se prostire na dužini od trinaest kilometara obuhvatajući područje od uvale Porta Milena do ušća rijeke Bojane. 

U ovom najvedrijem području Sredozemlja nalazi se stanište za dvadesetak hiljada ptica među kojima su i pelikani, čaplje, patke i kormorani.

Ono što ga nadasve čini jedinstvenim u odnosu na ostala turistička mjesta u Crnoj Gori je Spomenik prirode - Valdanos i Ada Bojana. 

Uvala Valdanos sa plažom dugom 376 metara predstavlja izvor prirodne harmonije na kojem se nalazi najveći spomenik maslinarstva u Crnoj Gori sa osamnaest hiljada stabala maslina, prosječne starosti od oko osamsto godina. Na području Valdanosa rasprostranjena je endemska mediteranska vrsta voga / lažina koja živi isključivo u predjelu Sredozemnog mora. 

Ada Bojana predstavlja rijedak prirodni fenomen s obzirom na činjenicu da je dno njenog korita na dva ili pet metara ispod nivoa mora na dužini od trideset šest kilometara uzvodno. U njenom koritu nalazi se i morska i riječna voda. Predstavlja prirodni rezervat od izuzetnog značaja za biljni i životinjski svijet. 

Za ljubitelje kulturno – istorijskih sadržaja svakako su nezaobilazne posjete Starom gradu Šasu, Starom Ulcinju, hamamu i čaršiji, Kuli Balšića i Sahat kuli, Crkvi – džamiji u Starom gradu, Džamiji pomoraca, Turbeu Šabetaja Cvija i Crkvi Svetog Nikole.

Ljepota ovih prekrasnih predjela najbolje se ogleda u filmskm ostvarenjima poznatih režisera poput Živka Nikolića, Dušana Vukotića i Srđana Dragojevića. 

Prema predanju, ovaj grad preko 200 godina bio je sigurna luka najpoznatijih gusara na Jadranu. Sudeći po mnogobrojnim spisima, vjeruje se da je čuveni španski pisac Miguel de Servantes bio je u zatočeništvu ulcinjskih gusara, što mu je poslužilo kao inspiracija za pisanje jednog od najslavnijih djela svjetske literature – „Don Kihota“. 

Ulcinjske plaže

Pješčane: „Ada Bojana“, „Miami beach“, „Safari“, „MCM“, „Kite Surf Dolcinium“, „Tampico“, „Toni Grill“, „Tropicana“, „Ivana“, „Mojito“, „Coco“, Mala plaža, „Adriatica“, „Saranda“, „Copacabana“

Stjenovite: „Albatros“, „Aquarius“, Ženska plaža, „Valdanos“, „Liman II“, „Sapore di Mare“

Smještaj

Popularni hoteli i moteli
„Otrant“, „Olympic“, „Bellevue“, „Ada“, „Mediteran“, „Albatros“, „Velika Plaža“, „Dvori Balšića“, „Palata Venezia“, „Laguna“, „Grand“, „Riva“, „Biser“, „Aida“, „Imperial“

Kampovi
„Ada Bojana“, „Copacabana“, „Miami“, „Safari“, „Tomi“, „Tropikana“

Najznačajnije manifestacije

Dječiji festival – februar;

Dan Opštine Ulcinj – april;

Pro Beach socker - april,

Kite Surf takmičenje – jun;

Southern Soul festival – jun;

Old Timer Fest – jul;

Sajam knjiga - jul,

Manifestacija za gusare i Servantesa – avgust,

Ljetnja scena – avgust;

Dolcinium International festival – oktobar;